Donderdagavond 30 januari 2025, 1930 u
De Krijtberg, Singel 448, Amsterdam
Gregoriaanse kerkmuziek wordt al meer dan duizend jaar gezongen, ook in Nederland. We hebben daar geen opnames van. We hebben wel manuscripten en oude boeken, (allemaal een beetje anders, want met de hand geschreven), soms met noten, soms zonder noten, die komen uit kloosters die al eeuwen niet meer bestaan.
Op de ene plek zongen ze vlug, op de andere langzaam. Hier hadden ze een bijzondere devotie voor Maria, daar voor Sint Willibrord.
Er kwamen wel eens nieuwe heiligen bij zoals Jeroen van Noordwijk: maakte je dan een nieuw lied op een bestaande melodie, of stelde je met knip en plakwerk iets samen dat leek op de gezangen voor een heilige als Adelbert, of werd het én een nieuwe tekst én een nieuwe melodie? Hadden vrouwenkloosters een ander repertoire dan de mannen twee straten verder?
In de 19e eeuw wilde Rome vastleggen voor de hele wereld wat er gezongen moest worden, en hoe er gezongen moest worden.
De naam van de abdij Solesmes valt in dit verband. Maar dat was niet de eerste keer dat het Gregoriaans in het gelid werd gezet, en ook niet de laatste keer.
Dr Rens Tienstra, componist, musicoloog en dirigent schreef erover. Eerst schreef hij een geleerd proefschrift over de “Melodische overlevering van het gregoriaans in Laaglandse bronnen”. Er is nu ook boek voor een breder publiek dat heet:
Duizend jaar doorgegeven, Verkenningen van het Gregoriaans in Nederland.
Het telt 150 bladzijden en verscheen in 2024 bij uitgeverij Verloren.
De Krijtberg heeft Rens Tienstra uitgenodigd om donderdagavond 30 januari te vertellen over zijn ontdekkingsreis. We komen langs zangboeken uit Delft, Utrecht, Hellum, Leiden, Windesheim en Zutphen. En Rens Tienstra zal laten horen wat er aan variaties bestond, door samen met de aanwezigen te zingen. Het wordt dus een leerzame én muzikale avond.
Voor de goede orde: er wordt die avond wel naar het boek verwezen, maar het is niet te koop. U kunt wel een eigen exemplaar laten signeren door de auteur.
Opgave: