Kerklied en AI

Een column van Erik Heijerman over kerkmuziek en het artifical intelligence (AI) programma ChatGPT.

Missionaire muziek

Nieuwe tijden, nieuwe muziek, nieuwe helden. Wie de geschiedenis van de rooms-katholieke liturgische muziek bestudeert, weet dat er steeds nieuwe genres ontstaan met leidende componisten aan kop. In de zestiende eeuw was Palestrina dé componist, in de eerste helft van de twintigste eeuw Hendrik Andriessen, vanaf de jaren 1960 was het Bernard Huijbers en vanaf de jaren 1980 Antoine Oomen.
Welke genres en componisten zijn anno 2023 leidend, waar vindt vernieuwing plaats die parochies inspireert tot zingen?
Een artikel door Martin Hoondert.

Het lied van de naam boven alle namen

Hemelvaartsdag is een feest met twee verschillende aspecten die goed worden weergegeven in de eerste regels van twee liederen die we op deze dag kunnen zingen: Al heeft Hij ons verlaten, Hij laat ons nooit alleen (GvL 403) en Naam van Jezus nu verheven boven alle namen uit (GvL 500). In het eerstgenoemde lied beleven we de hemelvaart van Jezus vooral vanuit het perspectief van de leerlingen van Jezus die op aarde achterblijven en zingen we over het vertrouwen dat Hij ons toch niet helemaal alleen zal laten en ooit terug zal keren. In dit artikel gaan we in op Het lied van de naam boven alle namen, waarin niet het afscheid van Jezus centraal straat, maar zijn verheffing en waarin we bidden om de komst van zijn Rijk op aarde.
Een liedbespreking van Bert Stolwijk.

Koulen-orgel in de Sint-Brigidakerk in Noorbeek: historisch orgel uit ‘de as’ herrezen

Een nachtmerrie voor menig organist en parochiebestuur, brand in de kerk! Het overkwam de parochie in Noorbeek (Limburg) op 3 februari 2021.
Interieur en orgel ontkwamen niet aan schade. Gelukkig kon heel veel gereconstrueerd of hersteld worden. Op 28 september 2022 werd het gerestaureerde orgel gekeurd en op 6 november 2022 ingespeeld door Sjef Streukens en Marcel Verheggen. Een schitterend instrument is het resultaat voor oog en oor. Marcel Verheggen begeleidde het gehele project als adviseur namens de KKOR.
Een artikel van Richard Bot.

Boekbesprekingen

- Arjan Plaisier en Ineke Cornet, Dichter bij God, Aanwijzingen voor een rijke liturgie. Utrecht: KokBoekencentrum 2022.
- Rens Tienstra: Gregorian Chant – A Guide to Interpretation and Conducting. Attwater Books, 2021. ISBN: 9789403617886. www.attwaterbooks.nl.
Door Martin Hoondert.

Beeld van Den Bosch - 1

Welke liturgische muziek klinkt er in de kerken van Den Bosch?
Het is zestig jaar geleden dat tijdens het Tweede Vaticaans Concilie de Constitutie over de Heilige Liturgie is vastgesteld. Nog eens 60 jaar eerder heeft Paus Pius X het Motu Proprio Tra le sollicitudine openbaar gemaakt. De twintigste eeuw zinderde op die momenten van het enthousiasme en de vernieuwingsdrang. Wat is in Nederland geweest? Wat is het gevolg van het toenemend priestertekort, van het toenemend tekort aan professionele kerkmusici en van de gigantische vergrijzing in parochies? Wat is eigenlijk de stand van de actuele kerkmuzikale praktijk in Nederland?
Een reportage van Sanne Nieuwenhuijsen en Anthony Zielhorst.

Wát zing je tijdens de communieviering?

‘Nieuwe’ orde van dienst voor de communieviering
In 2018 verscheen de liturgische handreiking “Zondagsviering bij afwezigheid van een priester.” Deze vervangt de uitgave uit 1999.
De orde van dienst voor een communieviering in de editie van 2018 wijkt op een aantal belangrijke punten af van die uit 1999. Dit heeft consequenties voor de keuze van liturgische gezangen. Het lijkt dat deze veranderingen aan veel pastores en kerkmusici zijn voorbijgegaan. Reden te meer om hieraan aandacht te besteden.
Door Richard Bot.

Tijdschrift besprekingen

- Heilig spel (v/h Laetare en Vieren
- Sacred Music
- Cecilia – liturgie, musique, art sacré
- Eredienst
Door Henk de Winter.