Het juninummer 2021 van het Gregoriusblad is verschenen. Hieronder een samenvatting van wat u daarin kunt aantreffen aan besprekingen, artikelen, interviews etc.

 

Het wonder van betekenis

boekomslag Paul van TongerenZo heet het recente boek van filosoof en Denker des Vaderlands 2021 Paul van Tongeren. Erik Heijerman nam het als uitgangspunt voor zijn column en paste de visie van Van Tongeren toe op muziek in de liturgie. Ook dat is volgens Heijerman een wonder van betekenis!

 

Zingen bij de uitvaart – uitdagingen in coronatijd

door Hester Westra en Jaap Jan Steensma

De auteurs hebben als beroepskerkmusci beide veel ervaring met de muzikale verzorging van uitvaartliturgieën. Ze geven praktische handreikingen om zo'n viering ook muzikaal kwaliteit te laten hebben en zo tot een waardig afscheidsritueel te maken. Ook doen ze concrete repertoiresuggesties van verschillende moeilijksheidsgraad, zoals zettingen van het Ave Maria:
Ave Maria – J.G. Rheinberger

Ave Maria – G. Fauré Opus 67

Ave Maria – C. Saint-Saëns ICS. 18

Voor meer suggesties: Lees deze in de juni-editie van het Gregoriusblad!

 

Michel PoelsStemvorming bij koren

door Michel Poels

Michel Poels is zangdocent en leidt verschillende koren in de randstad. In zijn verhaal ontkracht hij hardnekkige misverstanden op het gebied van stemvorming. En hij geeft uiteraard aan hoe het volgens hem dan wél moet!

 

'Hedendaagse componisten houden de adem in de muziek'

Interview met Kirstin Gramlich

Kirstin GramlichKirstin Gramlich (1976) is sinds 2013 cantor-organist van de Grote of Sint Lebuïnuskerk in Deventer. Niet zomaar een plek: Een monumentale PKN-kerk met een in 2018 schitterend gerestaureerd uniek Holtgräve-orgel. Zowel als dirigent als organist beheerst ze een breed repertoire. Van oude polyfonie tot hedendaagse composities - zoals Pneoo van Daan Manneke; klik hier om dit werk te beluisteren in een uitvoering van (ooit haar docent) Jos van der Kooij.
Op haar in 2020 verschenen CD 'Phantasie, frei' speelt ze onder meer Sonate 1 für Orgel van Paul Hindemith. Beluister daaruit de 'titel-track' van de CD, het derde deel uit deze Sonate.

Kees van Mechelen sprak met haar - in de 'Lebuïnus' - haar thuis, zoals ze zelf zegt.

 

Het lijflied van Kirstin Gramlich

Aan wie te gast is in ons interview stellen wij de vraag: 'Wat is uw/jouw lijflied?' Kirstin Gramlich koos gezang 837 uit het Nieuwe Liedboek (2013):

Lb937 Iedereen zoekt uIedereen zoekt U, jong of oud,
speurend langs allerlei wegen:
kronkelig, vreemd, of recht, vertrouwd –
meester, waar kom ik U tegen?
Eens vindt U ons, bij dag of nacht,
moe van onszelf en zonder kracht,
dorstend naar liefde en zegen.

Ze houdt van Scandinavische melodieën zoals deze, van de Noor Ludvig Mathias Lindeman (1821-1887). Gert Landman vertaalde de tekst van de Zweedse hymnoloog Emil Liedgren (1879-1963).

Klik hier om het lied te beluisteren

 

Een reflectie op Jan Pieterszoon Sweelinck (1562-1621)

door Kirstin Gramlich

JP SweelinckVierhonderd jaar geleden stierf Sweelinck, die beschouwd wordt als de belangrijkste Nederlandse componist. Hij ligt begraven in de Oude Kerk te Amsterdam, waar hij al op 15-jarige leeftijd zijn vader opvolgde als organist. Het levenslicht zag hij in Deventer en hij werd gedoopt in de eerder genoemde Lebuinuskerk, waar zijn grootvader, Swibberet van Keyzersweert, organist was. Diens naam prijkt bovenaan het bord boven de toegang tot de orgelzolder, waarop nu ook Kirstin Gramlichs naam is toegevoegd. Reden te meer voor haar om zich in leven en werken van Sweelinck te verdiepen.

Beluister hier Psalm 8 - O notre dieu - van J.P. Sweelink
(van CD 'Muzikaal dubbelportret' - Vocaal ensemble Duodektet o.l.v. Christiaan Winter - uitg. Stichting Maurice Pirenne - Den Bosch)

 

Hun eerste, zoo goed geslaagde modern orgel

door Rogér van Dijk

Smitsorgel goirkese kerk TilburgHet orgel in de Goirkese kerk is in het oeuvre van de bekende orgelmaker gebroeders Smits uit Reek (Noord-Brabant) hun eerste pneumatisch orgel. Het werd opgeleverd in 1905. Het werd vrij recent weer gerestaureerd, is sinds 2015 weer in gebruik en bevindt zich nog steeds in ongewijzigde staat, een unieke situatie, zegt Rogér van Dijk die als adviseur betrokken was bij de restauratie. Hij leidt u in deze juni-editie 2021 van het Gregoriusblad letterlijk rond in dit bijzondere orgel.
Beluister hier het orgel (klik op titels):
Psalm 84, Jochim Frisius (organist Willem van Twillert)

Fantasia and Toccata in d, Opus 5, C. V. Stanford (organist Willem Hörmann)

 

 

Uitvaart van Prins Philip
in St George’s Chapel, Windsor Castle, 17 april 2021:
Pars pro toto....

door Richard Bot

Funeral Prince PhilipIn de media was de muziek buiten beeld. Wél in beeld de eenzame figuur van koningin Elisabeth in de koorbanken van St. George’s Chapel. Hoeveel mensen verkeerden in de afgelopen jaren in dezelfde situatie als zij als gevolg van de covid-pandemie? Pars pro toto… Een 'deel voor het geheel' van de tijd waarin we leven.
Beluister hier gezangen uit de dienst:
Psalm 100, Jubilate Deo in C - Benjamin Britten,
geschreven in opdracht van prins Philip in 1961 voor St. George’s Chapel.

Anthem Psalm 104, My Soul give praise,
geschreven in opdracht van prins Philip door William Lovelady (* 1945) ter ere van zijn vijfenzeventigste verjaardag.

 

Liedbespreking: Laat ons de Heer lofzingen

door Richard Bot

In de actuele rooms-katholieke praktijk is het aantal algemene slotliederen niet rijk gezaaid. Toch bevat de bundel Gezangen voor liturgie een aantal potentiële ‘kandidaten’ voor deze categorie, zoals het lied 'Laat ons de Heer lofzingen':

Laat ons de Heer lofzingenLaat ons de Heer lofzingen,
juicht, al wie bij hem hoort!
Hij zal met trouw omringen
wie steunen op zijn woord.
Al moet ge hier ook dragen
veel duisternis en dood,
gij hoeft niet te versagen,
Hij redt uit alle nood.

tekst: Ad den Besten; melodie: 16e eeuw
GvL 629. Zetting Adriaan Engels in Liedboek voor de Kerken (1973), gez 409.

De speurtocht naar de achtergrond van de melodie leidde tot een onverwacht resultaat. Waarom? Koop en lees het juninummer 2021!
Klik hier om het lied te beluisteren.