Weer een jaar bijna teneinde en tijd voor het verschijnen van het decembernummer 2017 van het Gregoriusblad. Wij geven u graag een overzicht van artikelen, interviews en besprekingen.
Column
In de zomer van dit jaar nam hoofdredacteur Martin Hoondert deel aan de tweejaarlijkse conferentie van de IAH (Internationale Arbeitsgemeinschaft für Hymnologie) in Denemarken. De deelnemers reisden o.a. langs plaatsen waar de Deense bisschop en dichter Hans Adolf Brorson geleefd en gewerkt heeft. Martin Hoondert stelt zich voor dat de conferentie over twintig jaar in Nederland zal plaatsvinden. Dan misschien op reis met de deelnemers om het leven van Huub Oosterhuis te presenteren? En natuurlijk zijn liederen her en der samen zingen...
Deltaplan liturgische muziek (4): Mijn praktijk als cantor
Als we in de toekomst een gezongen liturgie willen vieren, dan is een deltaplan voor de liturgische muziek nodig. In dit laatste artikel uit een reeks van vier gaan Jan Schuurmans en Ilse van Wuijckhuijse in op hun rol als cantor. Kan de cantor de praktijk van de gezongen liturgie voortzetten en vernieuwen?
Sopraan Ilse van Wuijckhuijse geeft samen met haar man Jan Willems geregeld concerten waarbij ze zich heeft toegelegd op muziek die speciaal geschreven is voor zang en orgel. Daarnaast is zij als cantor verbonden aan de Basiliek Sint Jan de Doper in Oosterhout (NB).
Jan Schuurmans is sinds 2001 cantor van de Antoniuskathedraal in Breda. Hij werkte daarvóór als dirigent in de Willibrordusparochie in Teteringen. Hij beschrijft hoe sinds zijn aantreden als kerkmusicus in 1989 de muziek in de liturgie en de functie van de cantor zich hebben ontwikkeld.
Zingend vanaf het begin, met een lied de toekomst in
Hoe is het met onze kinderkoren?
door Bert Stolwijk
Van 2005 tot 2008 waren vijftien kinderkoren in Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht betrokken bij het project ‘Da Capo’. Dirigenten en parochiebesturen werden gedurende deze periode gecoacht bij de oprichting en/of de instandhouding van een kinder-, tiener- of familiekoor. Hoe gaat het nu met deze koren? En hoe gaat in het algemeen met het aandeel van kinderen in de liturgische muziek? Het krimpend kerkbezoek heeft onvermijdelijk zijn weerslag op de bezetting van de kinderkoren. Wat er nog is dient gekoesterd en gestimuleerd. 'Hoe klein onze geloofsgemeenschappen ook worden, als we onze kinderen niet meer laten ervaren dat zingen en geloven bij elkaar horen, onthouden we hen een wezenlijke ervaring die eeuwenlang mensen gaande gehouden heeft, aldus Bert Stolwijk.
De Ordo Cantus Officii
door Richard Bot
In 2015 verscheen een nieuwe, aangepaste uitgave van de Ordo Cantus Officii, editio typica altera (Vaticaan 2015). Richard Bot bespreekt voor het Gregoriusblad deze nieuwe uitgave. Voor wie de volle rijkdom uit de eeuwenoude traditie van het gregoriaanse repertoire aan bod wil laten komen, vormt de nieuwe Ordo Cantus Officii een ware schatkamer om op ontdekkingstocht te gaan door allerlei, voor veel menig kerkmusicus onbekende bronnen.
Johann Jacob Froberger (1616-1667)
door Bert Stolwijk
Hij is niet bekend bij een groot publiek, maar zijn betekenis voor de klavecimbelen orgelmuziek is zonder meer groot te noemen. Johann Jakob Froberger, wiens 400ste geboortedag vorig jaar werd herdacht en bij wiens 350ste sterfdag we dit jaar mogen stilstaan, mag met recht een Europees componist worden genoemd. Hij was weliswaar een Duitser in hart en nieren, maar hij heeft in zijn leven veel gereisd en daarbij niet alleen grote invloed ondergaan van met name de Franse en Italiaanse muziekstijlen, maar via zijn muziek ook componisten na hem beïnvloed. Niemand minder dan Johann Sebastian Bach was een groot bewonderaar van hem. Alle reden dus om kennis te maken met deze barokcomponist.
In besprekingen onder (veel) meer:
*Bert Stolwijk over de Dertig orgelinventies van Herman Strategier. Strategier (1912-1988) schreef ze in 1962, zijn Thirty Short Inventions, elk gebaseerd op een van de opeenvolgende tonen van de chromatische toonladder, te beginnen bij a en eindigend bij gis/as. Een heruitgave verscheen dit jaar bij Boeijenga Music Publications in Leeuwarden. Beluister hier Inventions nr. 26 en 27 door Wouter van Belle.
*Martin Hoondert bespreekt Liederen met een verhaal. Acht Bijbelse cantica (Skandalon - Vught 2015). Kerkmusicus Wim Kloppenburg en bijbelwetenschapper/liturgist Heleen Weimar behandelen in dit boek achtereenvolgens het loflied van Mozes en Mirjam, het strijdlied van Debora, Psalm 51, de Klaagliederen van Jeremia, de ‘psalm’ van Jona, het Magnificat, het Benedictus (de zegen van Zacharias) en het Nunc dimittis (de Lofzang van Simeon). Op twee cd's bij het boek zijn composities te horen.
Kerken moeten niet denken: De mensen komen toch wel
interview met Una Cintina
Ze is in de eerste plaats organiste, maar ook een bevlogen dirigente en cantrix. Una Cintina (36) voelt zich als een vis in het water als muzikaal directeur van de St. Laurentiuskerk te Alkmaar. Kees van Mechelen hoorde en zag haar daar musiceren aan het prachtige, recent gerestaureerde Pels-orgel en sprak met haar. Beluister hier Quattro Studi pro Organo van Hendrik Andriessen, door Una Cintina speciaal voor het Gregoriusblad gespeeld op het genoemde Pels-orgel (opname Kees van Mechelen - aug. 2017).