In het juninummer staan columns, nieuwsberichten, besprekingen en interessante artikelen waaronder:
Liturgie zonder en mét kerk
door Rens Tienstra
De reuzen die de gecomponeerde muziek na de Tweede Wereldoorlog een nieuw gezicht gaven – componisten als Messiaen, Stockhausen, Cage en Ligeti, maar ook liturgische componisten als Gelineau, Huijbers en Vogel – zijn ons de laatste jaren één voor één ontvallen. Ondanks het gemis van deze en andere grote componisten bloeit het veld van de hedendaagse muziek als nooit tevoren; de verworvenheden en bevrijding die de vorige generatie tot stand heeft kunnen brengen worden door de huidige generatie componisten, musici en luisteraars gretig ontdekt, verdiept en bewondert. Nu ook de jonge kunstenaars van deze tijd hun eigen plaats weten te veroveren, is het wellicht een goed moment om een blik te werpen op de huidige stand van zaken binnen de hedendaagse compositie.
Als extra materiaal kunt u hier het Ave Maria van Rens Tienstra downloaden (link niet meer beschikbaar)
Zie voor de schrijver van dit artikel, tevens componist en dirigent, www.renstienstra.nl.
De kerkmusical: Cement voor gemeente en parochie
Een voorbeeld: Maria, de kracht van de liefde (door Kees van Mechelen)
In april 2011 ging in ’t Brandpunt, het kerkcentrum van de gelijknamige oecumenische gemeente in Amersfoort-Noord, de kerkmusical Maria, de kracht van de liefde in première. Tekstschrijver Gerard van Midden en componist Gerard van Amstel hebben hiermee hun achtste musical rond Bijbelse figuren het licht doen zien. Aanleiding voor een ontmoeting met de makers. Waarin schuilt de kracht van (hun) kerkmusicals?
Hier kunt u fragmenten beluisteren uit de kerkmusical Maria, de kracht van de liefde met toelichting van tekstschrijver/regisseur Gerard van Midden en gesprekken met spelers. Muziekfragmenten zijn deels afkomstig van de instructie-cd bij de musical, deels van live-registratie tijdens een van de uitvoeringen in april 2011. Zie ook www.musicalmaria.nl.
(reportage Kees van Mechelen – Amersfoort 2011)
(foto Douwe Jan Bakker)
Willem Vogel
Componist voor de rooms-katholieke eredienst (door Anton Vernooij)
Bij zijn heengaan op 7 oktober 2010 is componist en organist Willem Vogel alom, tot zelfs in het NOS acht uur-journaal, gewaardeerd om zijn fundamentele bijdrage aan het groeiproces van de liturgische muziek naar nieuwe eigentijdse volwassenheid. In dit artikel besteden we aandacht aan Vogels inbreng als componist voor de rooms-katholieke liturgie. Aan de orde komt, behalve een positiebepaling van zijn werk binnen het katholieke repertoire, ook de vraag in welke opzichten zijn inbreng een verrijking betekent van het palet aan muzikale sounds. Blijken zal dat het daarbij niet gaat om meer van hetzelfde.
Beluister God mijn God, naar U blijf ik zoeken – Psalm 63
(vert: I. Gerhardt/M. v.d. Zeyde; muz: Willem Vogel) door het
Amersfoorts Vocaal Ensemble o.l.v. Gert Bremer; cantor Jos Wilderbeek
(opname KRO/RKK 1990)
Beluister Wie mag bestijgen de berg van de Heer – Psalm 24
(vert: I. Gerhardt/M. v.d. Zeyde; muz: Willem Vogel) door het
Amersfoorts Vocaal Ensemble o.l.v. Gert Bremer; cantor Conny van Wegen
(opname KRO/RKK 1990)
De religieuze muziek van Franz Liszt
door Elisabeth Smulders-Basemans
Franz Liszt (1811-1886) staat vooral bekend als componist van veeleisende pianowerken. Maar hij componeerde ook geestelijke muziek: vijf missen waaronder een Requiem, twee zeer uitgebreide oratoria, verschillende cantates, zes psalmzettingen, kleinere liturgische composities en de Via Crucis. En al was hij van huis uit pianist, hij liet ook behoorlijk wat orgelmuziek na. Onbegonnen werk om al zijn religieuze muziek in kort bestek de revue te laten passeren. Daarom in grove lijnen een schets van hoe Liszts geloofsovertuiging zijn kleinere composities doordrenkt.
Kijk hier voor een overzicht van Liszts werk, met links naar partituren en/of kopieën van manuscripten en luistersuggesties.
Het bij het artikel niet afgedrukte muziekvoorbeeld van Crux Fidelis, onder meer gebruikt door Liszt in zijn De Profundis.
Ave verum corpus – Franz Liszt (1871 – opus S 44)
Kamerkoor Ad Parnassum o.l.v. Anthony Zielhorst
(opname Kees van Mechelen – mei 2011 Tilburg)
Salve regina – Franz Liszt (1885 – opus S 66)
Kamerkoor Ad Parnassum o.l.v. Anthony Zielhorst
(opname Kees van Mechelen – mei 2011 Tilburg)
(Ad Parnassum, foto Eef Stuifmeel)
Basiswissen Kirchenmusik
Een Duits Handboek door Martin Hoondert, Elisabeth Smulders-Basemans, Anton Vernooij en Richard Bot
In 2009 verscheen in Duitsland bij Carus-Verlag Stuttgart het handboek Basiswissen Kirchenmusik. Het betreft hier een vierdelige uitgave met een schat aan kennis en informatie voor allen die verantwoording dragen voor de muziek in de kerken. Deze bijzonder mooie en degelijke uitgave verdient alle aandacht. In deze uitvoerige bespreking, waaraan vier recensenten meewerken, presenteert en evalueert het Gregoriusblad de vier delen Basiswissen Kirchenmusik.